Page 64 - PL_final

Planeta SDGs

6 - Zapewnienie dostępności i zrównoważonego zarządzania wodą i

urządzeniami sanitarnymi dla wszystkich

Rozwój i dobrobyt społeczeństw ludzkich jest nieuchronnie związany z dostępnością wody
słodkiej w wystarczającej ilości i o odpowiedniej jakości, aby zaspokoić potrzeby różnych
zastosowań (od domowych po przemysłowe). Po wykorzystaniu do takich celów woda traci na
jakości i musi być oczyszczona, aby ponownie nadawała się do użytku. Kiedy zużyta woda wraca
do środowiska (np. do rzek, jezior lub lagun), przechodzi naturalny proces oczyszczania.
Organizmy żyjące w wodzie eliminują zarówno zanieczyszczenia nieorganiczne, jak i organiczne.

Jednakże, gdy pobór wody jest nadmierny, zdolność samooczyszczania zostaje przekroczona i
woda nie nadaje się już do użytku domowego i wielu zastosowań przemysłowych (Vigil 2003).
Ponadto, w miarę przemieszczania się wzdłuż rzeki od jej źródeł do ujścia, skupiska ludności w
dolnym biegu otrzymują wodę zanieczyszczoną odpadami pochodzącymi od ludności
zamieszkującej górny bieg rzeki. Konieczne jest zatem uzdatnianie wody przed jej
wykorzystaniem do różnych celów. Najprostszy system wymagałby:

a) uczynienia wody zdatną do picia przed jej użyciem w gospodarstwach domowych

b) odpowiedniej sieci rurociągów do transportu wody pitnej i odbioru ścieków

c) uzdatniania przed zwróceniem wody do środowiska naturalnego

Brak dostępu do tych systemów zwiększa śmiertelność niemowląt i bardzo znacząco obniża
średnią długość życia ze względu na rozprzestrzenianie się chorób wywołanych przez wirusy i
bakterie. Rocznie odnotowuje się około 500 000 (wielkość miasta jak Drezno, Gdańsk) zgonów
związanych ze spożywaniem niebezpiecznej wody. W skali globalnej jedna na trzy osoby nie ma
dostępu do prawidłowo oczyszczonej wody, dwie na pięć nie mają podstawowej toalety (czasem
nawet w ośrodkach zdrowia brakuje czystej wody), a prawie 700 milionów ludzi defekuje na

otwartej przestrzeni.
Z innego punktu widzenia powrót nieoczyszczonych lub niedostatecznie oczyszczonych ścieków
do środowiska wpływa na ekosystemy wodne. Różne grupy organizmów, w tym ryby, mają
zdolność do koncentracji zanieczyszczeń w wodzie. Pierwiastki takie jak metale ciężkie, złożone
pozostałości chemiczne takie jak pozostałości leków czy tworzywa sztuczne z gospodarstw

domowych dostają się do zwierząt przez skrzela i układ pokarmowy. Wiele z tych zanieczyszczeń
nie może być wyeliminowanych i w końcu poważnie szkodzi osobnikom żyjącym w
zanieczyszczonych wodach. Pośrednio mogą one również powodować problemy zdrowotne u
ludzi, gdy ryby te stanowią część ich diety. Z drugiej strony, pojawienie się elementów
nieorganicznych, takich jak azot lub fosfor, powoduje nadmierny i niezrównoważony wzrost

mikroskopijnych alg, które stanowią część planktonu,
2 64