English
Hrvatski
suomi
Português
Español
Deutsch
Čeština
Zgodnie z podejściem akcjonariuszy, przedsiębiorstwa koncentrują się wyłącznie na jednym interesariuszu: akcjonariuszach. Ten punkt widzenia uzyskał publiczną świadomość, gdy Milton Friedman opublikował w New York Timesie artykuł stwierdzający: “istnieje jedna i tylko jedna społeczna odpowiedzialność biznesu – wykorzystywać swoje zasoby i angażować się w działania mające na celu zwiększenie zysków, tak długo jak pozostaje w ramach reguł gry, (…) angażuje się w otwartą i wolną konkurencję bez oszustw i podstępów. ”
Choć pogląd ten był w dużej mierze rozumiany jako legitymizujący orientację na zysk niezależnie od innych interesariuszy, to jednak w kolejnych latach wywołał publiczny dyskurs. Współcześnie teoria interesariuszy zyskała szeroką akceptację. Od momentu rozpoczęcia dyskusji na temat roli interesariuszy, filozofia zarządzania strategicznego zmieniła się z krótkoterminowej rentowności i przestrzegania jedynie reguł gry na podejście bardziej integracyjne, uwzględniające interesariuszy i zajmujące się ich potrzebami.
Przedsiębiorstwo jest systemem społeczno-gospodarczym. W systemie tym spotykają się różne grupy o różnych interesach, a zadaniem kierownictwa jest równoważenie ich interesów.
Każda grupa wnosi do firmy swój specyficzny wkład i w zamian zgłasza roszczenia wobec firmy. Zgodnie z modelem interesariuszy, zadaniem kierownictwa jest połączenie interesów interesariuszy w “negocjacjach pokojowych” oraz umożliwienie wszystkim interesariuszom odpowiedniego udziału w działaniach i sukcesach firmy.
Carroll i Näsi (1997) opisują interesariuszy jako “(…) każdą osobę lub grupę, która ma wpływ lub jest pod wpływem organizacji, jej procesów, działań i funkcjonowania”. Z kolei Jones (1999) definiuje interesariuszy jako “(g)grupy i osoby mające wpływ na wyniki firmy lub udział w wynikach firmy”. Clarkson (cyt. za Friedman & Miles, 2006) dodaje, że interesariusze również “(b)ponoszą jakąś formę ryzyka w wyniku zainwestowania jakiegoś kapitału, ludzkiego lub finansowego, czegoś wartościowego, w firmę (…) (lub) są narażeni na ryzyko w wyniku działań firmy. ”
Zgodnie z punktem widzenia Starika (1993), że interesariusze to “każdy naturalnie występujący podmiot, który wpływa na wyniki organizacji lub jest pod wpływem tych wyników”, przyroda i środowisko mogą być również postrzegane jako interesariusze przyczyniający się do wyników organizacji i roszczący sobie prawo do udziału.
Koncepcje, takie jak Tripple Bottom Line (Elkington), Sustainable Development, kilka podejść CSR oraz Cele Zrównoważonego Rozwoju, powinny ukierunkować organizacje na odporne i zrównoważone zachowania biznesowe.
